In ons kikkerlandje is de liefde voor gezond, lekker eten en drinken, inmiddels tot grote hoogte gestegen. Televisie programma’s zoals 24 kitchen, Masterchef, Gordon Ramsey zijn niet meer weg te slaan van de buis. Ook kijken we jaarlijkse uit naar de Michelin sterren, de punten van Gault & Millau en de Lekker Top 100. Hoe komt het dat we de gastronomie zo’n warm hart toedragen?
Wat is gastronomie eigenlijk?
Er wordt vaak ten onrechte gedacht dat “Gastronomie” de kunst van het koken betekent… dit is maar deels waar! De term “Gastronomie” is een afleiding van de Griekse woorden “gastros” en “nomos”. Gastros betekent maag en nomos betekent wet. Als we dit letterlijk vertalen krijgen we dus “De wet van de maag”. Maar ja… in de maag komt naast voedsel natuurlijk ook wijn, thee, koffie en andere dranken terecht.
Franse, Spaanse, Italiaanse of Japanse gastronomie
De Franse advocaat Joseph Berchoux (1765-1839) is de geestelijk vader van het begrip, “Gastronomie” In 1801 publiceerde hij het boek “Gastronomie ou l’Homme des champs а table” (gastronomie of de landman aan tafel). In 1835 wordt het woord opgenomen in de Dictionnaire van de Académie Française. In een brede definitie slaat ‘gastronomie’ op de eet- en drankcultuur van een bepaald gebied, bijvoorbeeld de Franse, Spaanse, Italiaanse of Japanse gastronomie. Alle kennis over eten en dranken, alle productiemiddelen, hoe voedsel en drank door mensen wordt ervaren en wat het voor hen betekent, komt in dit begrip samen. Eigenlijk gaat het dus om smaak…
Smaak is persoonlijk
Smaak kunnen we waarnemen met onze tong, maar het gaat ook om balans, geuren, ervaringen en interactie. Denk bijvoorbeeld aan geur. Deze komt vrij als je het product voor je hebt. De hersenen koppelen die aan ervaringen en vervolgens weet je welk gevoel je erbij krijgt. Maar dit is persoonlijk.
Geur en smaak kun je ook objectief bekijken.
Een product heeft nu eenmaal veel geur of weinig geur. Wanneer je de universele smaakfactoren gebruikt, kun je zowel geur als smaak in een bepaald smaakprofiel plaatsen en objectief beschrijven. Smaak is simpel gezegd dat wat je proeft (ervaart) als je een hap of slok neemt van iets.
De voornaamste activiteiten van een “proever” is het ontdekken van smaak
Ik vind daarom de term smaakkunde of proefkunde een goede vertaling van het begrip “Gastronomie”. De voornaamste activiteiten van een “proever” is het ontdekken van smaak, kortom het onderzoeken van alles wat met voedsel en drank te maken heeft. De moderne definitie van gastronomie is daarom: “de wetenschap van smaak en proeven”
SVH Gastronomie opleiding 2021-2022
Wil je graag meer weten welke factoren, smaak en smaakbeleving hebben op gerecht en drank? In onze nieuwe SVH Gastronomie opleiding leer je de effecten van smaak en smaakbeleving te beschrijven.
